22.09.2011

Ekspertyzę powinien zamawiać kupujący

Kupując obraz czy inne dzieło sztuki zawsze musimy uzyskać profesjonalną ekspertyzę potwierdzająca autentyczność obiektu naszego zainteresowania.

Na polskim rynku sztuki problemem jest to, że co jakiś czas oferowane są te same falsyfikaty. Jeśli oficjalnie niszczy się zajęte przez policję fałszywe płyty z muzyką, podróbki markowej odzieży lub zegarków, należałoby również niszczyć falsyfikaty dzieł sztuki. Tak dzieje się w innych krajach. To też wymaga regulacji prawnej. Pozostawiając fałszywy obraz, ryzykujemy, że kiedyś wróci na rynek.

W Polsce przyjęło się, że ekspertyzę z reguły zamawia sprzedający. Natomiast powinien ją zamawiać kupujący. Sprzedający z reguły uważa swój towar za najlepszy i oczywiście autentyczny. Z obserwacji rynku wynika, że sprzedający czasami długo szukają kogoś, kto potwierdzi im autentyczność. Natomiast kupujący może wybrać dowolnego eksperta. Najpierw może sprawdzić, do jakiego eksperta największe zaufania mają kolekcjonerzy – taka sytuacja wydaje się bardziej wiarygodna, przejrzysta.

Szczególnie zagrożona fałszerstwami jest sztuka z lat 60. i 70. XX wieku. Proces naturalnego starzenia użytych materiałów jest tu zbyt krótki, utrudnia lub uniemożliwia jednoznaczne oceny. Ponadto wtedy artyści używali różnych farb, mieszali dowolne materiały, sami w tej dziedzinie dokonywali wynalazków.

Nabywca obrazu zawsze powinien być ostrożny, nawet jeśli kupuje w renomowanej firmie.
Ocena dzieła sztuki nierzadko jest procesem bardzo złożonym. Dlatego nabywca zawsze ma prawo sprawdzić jakość obrazu, jaki kupuje. Nie musi to oznaczać, że kwestionuje oryginalność obrazu oferowanego na aukcji.

Wiarygodna ekspertyza jednoznacznie stwierdza, że przedmiot jest albo nie jest dziełem danego artysty. Ekspertyza musi być datowana i musi pozwalać na identyfikację ocenianego przedmiotu. Jeśli praca ma charakter nietypowy dla danego artysty lub etapu w jego dorobku, wtedy ekspertyza potwierdzająca autentyczność powinna zawierać uzasadnienie. Dziś oczywistym elementem ekspertyzy jest fotografia.

Wycena przez eksperta to przeważnie 2 – 3 proc. wartości przedmiotu plus VAT, ale cena ta zwykle podlega negocjacji. Konsultacja ustna kosztuje 50 – 150 zł, zależnie od złożoności problemu.

(źródło: Rzeczpospolita)

odsłon: 403

Drukuj